Khối vũ khí Liên Xô khổng lồ của Ukraine giờ ở đâu?

http://laodong.com.vn/vu-khi/khoi-vu-khi-lien-xo-khong-lo-cua-ukraine-gio-o-dau-187161.bld

Khối vũ khí Liên Xô khổng lồ của Ukraine giờ ở đâu?

(LĐO) Đ.Đ - 2:40 PM, 19/03/2014

 

Từ 1992 đến 1998, theo ước tính thì có một lượng vũ khí, đạn dược, trang thiết bị trị giá 32 tỷ USD biến mất khỏi các căn cứ quân sự Liên Xô cũ ở Ukraine.

Từng có 780.000 lính, đứng thứ 4 thế giới về máy bay và xe tăng

Quân đội Ukraine được thành lập vào ngày 24/8/1991. Sau khi Liên Xô tan rã, Ukraine đã kế thừa rất nhiều đơn vị, vũ khí trang bị tiên tiến và vật tư dự trữ chiến lược của Liên Xô cũ, trong đó bao gồm 780.000 quân hiện có, 6.500 xe tăng, 7.150 xe bọc thép, 1.500 máy bay, 350 tàu chiến, 1.272 đầu đạn hạt nhân sử dụng cho tên lửa xuyên lục địa, 2.500 vũ khí hạt nhân chiến thuật. 

Sau khi Liên Xô tan rã, theo thỏa thuận phân chia "tài sản" lúc bấy giờ tại Hội nghị Belaveskaia Pusha diễn ra tháng 12/1993, Ukraine được thừa kế một quân đội cực mạnh gồm 3 quân khu thuộc tuyến chiến lược thứ hai, và 3 tập đoàn quân không quân, không kể kho vũ khí hạt nhân chiến lược. 

Các đơn vị được trang bị một khối lượng rất lớn vũ khí, khí tài tác chiến hiện đại. Nếu tính theo hai tiêu chí: số lượng hơn 6.100 chiếc xe tăng và hơn 1.100 chiếc máy bay chiến đấu, thì Quân đội Ukraine năm 1993 đứng thứ 4 trên thế giới, chỉ sau Mỹ, Nga và Trung Quốc.

Vào năm 1993, lực lượng vũ trang Ukraine vượt trội hẳn so với lực lượng vũ trang Nga, vì Nga chỉ được thừa kế các quân khu yếu (do ở tuyến chiến lược thứ 3) với các sư đoàn khung, vũ khí lạc hậu và một số các đơn vị trước đó đóng quân tại Đông Âu rút về nước.

Mặc dù sau đó Mỹ và Nga ép Ukraine từ bỏ vũ khí hạt nhân nhưng điều đó hầu như không có ý nghĩa quyết định - điều kiện xuất phát để xây dựng lực lượng quân sự của Ukraine vẫn là tốt nhất so với tất cả các nước từng nằm trong Liên Xô cũ.

Đặc biệt nước này có một đội ngũ sỹ quan, cán bộ khoa học - kỹ thuật quân sự hùng hậu và các xí nghiệp công nghiệp quốc phòng mạnh. Ukraine nhận được khoảng 700 xí nghiệp công nghiệp quốc phòng, có khả năng sản xuất hầu như tất cả các loại phương tiện kỹ thuật quân sự.

Ukraine chiếm độc quyền trong không gian hậu Xô Viết về sản xuất các tên lửa đạn đạo xuyên lục địa và tên lửa vũ trụ sử dụng nhiên liệu lỏng hạng năng, tàu sân bay, các máy bay vận tải quân sự hạng nặng, động cơ máy bay lên thẳng.

Sau hơn hai mươi năm, Ukraine đã phát triển ra sao?

Một trong những chỉ tiêu quan trọng nhất là mức thu nhập bình quân theo đầu người - từ vị trí thứ 2 trong số 15 nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ vào năm 1992, đã tụt xuống hàng thứ 11 năm 2011. Về tốc độ tăng trưởng của chỉ tiêu trên - thì ở vị trí cuối cùng - thứ 15. Việc xây dựng lực lượng vũ trang cũng theo chiều hướng chung như vậy.

Nếu không tính Moldova, Kirgistan, Tadzikistan và các nước Baltic (Latvia, Litva và Estonia) vì các nước này chỉ có quân đội mang tính biểu tượng, thì tất cả quân đội các nước hậu Xô Viết khác đang trong quá trình phát triển mạnh, dù mỗi nước có cách phát triển khác nhau. Một số nước đã kịp xây dựng một quân đội chất lượng cao. Chỉ riêng lực lượng vũ trang Ukraine vẫn đang trong tình trạng trì trệ và hỗn loạn. Kết quả là, cũng như kinh tế, lực lượng vũ trang Ukraine có điểm xuất phát tốt nhất nhưng hiện nay đang ở tình trạng xấu nhất.

Sau 20 năm, số lượng vũ khí trang bị của nước này chỉ còn khoảng từ 1/2 - 1/3 những gì được hưởng từ Liên bang Xô Viết. Phương tiện kỹ thuật quân sự và vũ khí còn có thể sử dụng được trong tác chiến khi cần thiết, trên thực tế chỉ bằng một nửa các con số trên, do thiếu kinh phí bảo dưỡng, và nguồn tài chính để chế tạo phụ tùng thay thế.

Thiếu tiền để duy trì, trang bị kỹ thuật quân sự của Ucraina hoặc hư hỏng, hết hạn sử dụng, hoặc được bán cho nước ngoài. Trong giai đoạn từ năm 1992 đến 2012, Uckraine nằm trong danh sách những nước xuất khẩu vũ khí lớn nhất thế giới!

Trong khoảng thời gian này, các xí nghiệp công nghiệp quốc phòng Ukraine chỉ xuất xưởng được 285 xe tăng và 430 xe bọc thép (hiện có các đơn đặt hàng hơn 50 xe tăng và hơn 200 xe bọc thép), số sản phẩm quân sự được xuất khẩu chủ yếu lấy từ trong trang bị gồm 1.162 xe tăng, 1.221 xe chiến đấu bọc thép (xe tuần tiễu- trinh sát, xe chiến đấu bộ binh, xe vận tải bọc thép). 529 pháo, 134 máy bay chiến đâu, 112 máy bay lên thẳng tấn công, một khối lượng lớn các hệ thống phương tiện phòng không (không rõ số liệu cụ thể). 

Điều đó có nghĩa là các sản phẩm quân sự xuất khẩu không phải do các tổ hợp công nghiệp quốc phòng sản xuất mà chủ yếu là lấy từ số vũ khí thừa kế từ Liên Xô. Đến thời điểm này việc bán khối tài sản thừa kế đó vẫn đang tiếp tục, khách mua chủ yếu là các nước châu Phi như Mali, Etiophia... 

Nhiều chính khách biện minh là Ukraine chỉ bán những "vũ khí khí tài dư thừa" và những loại đã lạc hậu. Tuy nhiên, hầu hết những gì đem bán không lạc hậu so với những gì mà Ukraine hiện đang có trong biên chế.