http://vnexpress.net/gl/the-gioi/phan-tich/2012/03/my-chun-tay-truoc-ke-hoach-tan-cong-syria/

Mỹ chùn tay trước kế hoạch tấn công Syria

Bạo lực ở Syria vẫn tiếp diễn trong khi Mỹ liên tục kêu gọi ngăn chặn đổ máu ở quốc gia Trung Đông, tuy nhiên Washington cũng đang bắt đầu chùn tay khi tính tới kịch bản can thiệp quân sự vào đất nước này.
> Syria trong cuộc 'so găng' giữa các cường quốc

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Leon Panetta và Chủ tịch hội đồng tham mưu trưởng liên quân Martin Dempsey. Ảnh: AFP

Các quan chức cấp cao của Lầu Năm Góc đang cảnh báo rằng hành động can thiệp quân sự vào Syria sẽ có thể trở thành một chiến dịch lê thê và dễ gây nản lòng. Không quân Mỹ cần nhiều tuần lễ để có thể oanh kích toàn diện các mục tiêu tại Syria, đồng thời lại kéo theo nguy cơ làm chết một số lượng lớn thường dân và đẩy quốc gia Trung Đông gần hơn tới một cuộc nội chiến, NY Times cho hay.

Giới chức quân sự Mỹ cho rằng Syria là một "khúc xương khó nhằn" hơn rất nhiều so với Libya, nơi đã khiến Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) phải tiến hành một chiến dịch kéo dài 7 tháng, với hàng trăm đợt chiến đấu cơ xuất kích để ném xuống tổng cộng 7.700 quả bom và tên lửa các loại.

Mỹ có năng lực quân sự để phát động các cuộc không kích liên tiếp tại Syria, như Chủ tịch hội đồng tham mưu trưởng liên quân Mỹ, tướng Martin Dempsey từng nói "Chúng ta có thể làm bất cứ điều gì" trước Thượng viện Mỹ tuần trước. Tuy nhiên, các quan chức quốc phòng nước này vẫn lo ngại về 4 thách thức lớn, gồm: các hệ thống phòng không đa dạng và tinh vi do Nga chế tạo được bố trí tại các trung tâm đông dân cư, vũ trang cho phe đối lập yếu ớt ở Syria, nguy cơ một cuộc chiến với bên thứ ba như Iran hoặc thậm chí là Nga - hai đồng minh quan trọng của Syria, và cuối cùng là việc thiếu một liên minh quốc tế sẵn sàng hành động chống lại chính quyền của Tổng thống Bashar al-Assad.

Một quan chức quốc phòng cấp cao tuần trước cho hay ngay cả việc tạo ra những "thiên đường an toàn", hoặc những khu vực được bảo vệ cho các thường dân Syria, sẽ là một chiến dịch phức tạp mà những nhà hoạch định quân sự đang cân nhắc. Lý do là vì việc này đòi hỏi phải sử dụng một lực lượng bộ binh lớn để thiết lập và duy trì các "ốc đảo" như vậy.

Viêc lên kế hoạch này là câu trả lời cho yêu cầu của Tổng thống Barack Obama đối với Lầu Năm Góc về việc có những lựa chọn quân sự sơ bộ, dù Washington vẫn tin rằng việc gây sức ép kinh tế và ngoại giao là cách tốt nhất để chấm dứt tình trạng bạo lực ở Syria. Các phương án đang được nghiên cứu bao gồm cả việc di tản nhân đạo bằng máy bay, giám sát đường biển của Syria và thiết lập một vùng cấm bay.

Không kích Syria là một việc mà quân đội Mỹ có thể làm nhưng sẽ không dễ dàng như chiến dịch ở Libya. Đồ họa: Typepad

Tướng Dempsey và Bộ trưởng Quốc phòng Leon Panetta tuần trước cho hay quân đội Mỹ vẫn đang ở những bước đầu tiên của việc cân nhắc các khả năng. Hai ông vẫn luôn yêu cầu quân đội Mỹ có những kế hoạch đối phó với những phát sinh bất ngờ trong những cuộc khủng hoảng trên thế giới.

Thượng nghị sĩ bang Arizona, John McCain và một vài nghị sĩ đảng Cộng hòa khác tiếp tục phản đối phản ứng hiện nay của chính phủ Mỹ đối với tình hình Syria. "Bao nhiêu người nữa sẽ phải chết?", ông McCain nói trong phiên điều trần của Thượng viện Mỹ tuần trước, với ý ám chỉ việc Liên Hợp Quốc ước tính 7.500 người đã thiệt mạng trong một năm qua tại Syria. Ông đề nghị chính phủ Mỹ oanh kích các lực lượng ủng hộ tổng thống Assad.

Thượng nghị sĩ bang Nam Carolina, Lindsey Graham, cũng cho rằng Mỹ có lợi ích chiến lược tại Syria lớn hơn nhiều so với tại Libya, và rủi ro của một hành động quân sự là có thể chấp nhận được. "Chúng ta không thể phát động mọi cuộc chiến mà không làm mất một chiếc máy bay nào", thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa này nói.

Các quan chức tình báo và quốc phòng Mỹ cho rằng các hệ thống phòng không tích hợp của Syria, vốn là sự kết hợp của hàng nghìn tên lửa phòng không cùng với các radar và súng phòng không, không chỉ tiên tiến hơn các hệ thống ở Libya, mà còn được phân bố dày đặc tại các khu vực dân cư ở biên giới phía tây Syria. Điều này đồng nghĩa với việc các cuộc ném bom chính xác sẽ khiến thường dân ở gần đó thiệt mạng.

Tại Syria , những bước đầu tiên trong một chiến dịch không kích Syria có thể sẽ là phần việc của Mỹ, vì nước này có kho vũ khí và các thiết bị điện tử dồi dào. Một khi Mỹ làm chủ bầu trời, họ sẽ có thể tạo ra những "thiên đường an toàn" hay một "hàng lang nhân đạo". Đây sẽ là một tuyến tháo chạy an toàn dành cho những nạn dân Syria, với điểm đến có thể là Thổ Nhĩ Kỳ. Tuy nhiên, các quan chức quân sự Mỹ cho rằng hành lang và các khu vực an toàn kể trên thực ra lại rất dễ bị tấn công bởi 330.000 binh sĩ tinh nhuệ của quân đội Syria.

Xe tăng và xe bọc thép của quân đội Syria trên đường phố của Yabrud, cách thủ đô Damascus khoảng 80km về phía bắc, hôm 8/3. Ảnh: AFP/Youtube

Giới chức quân sự Mỹ cũng cho rằng phe đối lập ở Syria không kiểm soát bất cứ một khu vực nào giống như những người nổi dậy ở Libya. Phe đối lập ở Syria vẫn ở trong tình trạng phân tán với khoảng 100 nhóm khác nhau và cho đến giờ vẫn không có những nhà lãnh đạo thực sự xuất hiện. Mỹ đang cân nhắc việc hỗ trợ kỹ thuật cho phe đối lập ở Syria, trong đó bao gồm cả các thiết bị liên lạc, nhưng Washington vẫn chưa thể thành công trong việc đưa các nhóm lẻ tẻ này tập hợp thành một hội đồng chung.

Một vấn đề nữa mà Lầu Năm Góc e ngại đó là Iran, đồng minh quan trọng nhất của Syria. Giới chức quân sự và tình báo Mỹ cho rằng Iran đã chuyển những vũ khí hạng nhẹ vào Syria, hầu hết là súng phóng lựu, cũng như các thiết bị công nghệ và các chuyên gia cao cấp để hỗ trợ chính quyền Assad.

Ngoài ra, Nga, nhà cung cấp vũ khí hàng đầu của Syria, hiện vẫn duy trì một căn cứ hải quân tại thành phố cảng Tartus trên bờ Địa Trung Hải. Đây là cơ sở quân sự duy nhất của Nga nằm ngoài lãnh thổ nước này. Moscow đang thể hiện việc duy trì quan hệ với chính quyền Assad, và đã cùng với Trung Quốc bác bỏ nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc có nội dung yêu cầu tổng thống Syria từ chức.

Chính quyền Tổng thống Obama vẫn đang cân nhắc mọi phương án quân sự tại Syria. "Liệu Mỹ có tấn công Syria?", trung tướng về hưu David A. Deptula, người tùng là quan chức tình báo hàng đầu của không quân Mỹ, đặt ra câu hỏi khi nói về khả năng một chiến dịch không kích của Mỹ nhằm vào Syria. "Câu trả lời là có thể, nhưng việc này sẽ không dễ như ăn kẹo đâu".

Nhật Nam